Blog 1 van 6: Inleiding
In deze 6-delige blog wil Synquis u meenemen in de verschillende manieren waarop esthetische aspecten geïmplementeerd kunnen worden in een geïntegreerd contract. Wij willen de lezer in deze blog laten zien dat het spanningsveld tussen de oplossingsvrijheid voor de opdrachtnemer en het gewenste uiterlijk van het project een interessant doch lastig fenomeen is. Om in deze blog goed van start te gaan zal eerst een inleiding worden gegeven, zodat de context en uitgangspunten voor eenieder helder zijn.
Deze 6 delige serie blogs behandelt de volgende onderwerpen:
• Inleiding;
• Vraagspecificatie;
• Referentie ontwerp;
• Aanbesteding;
• Esthetische bandbreedte specificeren;
• Samenvatting en conclusie.
De blogs worden 2-wekelijks gepubliceerd op de website van Synquis: www.synquis.nl en op de bedrijfspagina van Synquis op LinkedIn: www.linkedin.com/company/synquis
Inleiding
Voor diegene, die (nog) niet veel ervaring hebben opgedaan met geïntegreerde contracten in de bouw, op basis van de UAV-GC 2005, volgt hier een kort inleiding in de belangrijkste aspecten. Bij een geïntegreerd bouwcontract worden meerdere disciplines in één contract ondergebracht. In de meest eenvoudige vorm betreft dit (een deel van) het ontwerp en de uitvoering van een project. Deze vorm wordt veelal aangeduid met Design & Construct (D&C). Het geïntegreerde karakter komt daarbij naar voren doordat een optimalisatie tussen ontwerp en uitvoering mogelijk is.
Een uitgebreidere integratie van het project kan worden behaald, door ook het onderhoud, het facility management of zelfs de financiering toe te voegen. Op deze wijze kan een DBFMO-contract worden gecreëerd, wat staat voor Design, Build, Finance, Maintenance & Operate.
Een ander belangrijk kenmerk van een geïntegreerd bouwcontract is, dat er eisen en randvoorwaarden worden gesteld aan de prestatie van het project. De eisen en randvoorwaarden kunnen (mede afhankelijk van de mate van integratie van het contract) betrekking hebben op diverse aspecten. Vaak worden functionele eisen, aspect-eisen en uitvoeringseisen gedefinieerd bij een D&C-contract. Bij een DBFMO-contract worden daar in ieder geval (prestatie)eisen met betrekking tot het onderhoud en de facilitaire bedrijfsvoering aan toegevoegd.
Concreet, echter zonder uitputtend te zijn, komen veelal de volgende eisen (en randvoorwaarden) terug:
• Constructieve eisen
• Bouwfysische eisen
• Duurzaamheidseisen
• Esthetische eisen
• Raakvlakeisen (intern en extern)
• Uitvoeringseisen
• RAMS-eisen
De RAMS-eisen zijn de eisen, die gesteld worden aan Reliability, Availability, Maintainability & Safety. Hierbij gaat het dus om de betrouwbaarheid, beschikbaarheid, onderhoudbaarheid en veiligheid.
Deze verschillende eisen geven aan waaraan het project minimaal dient te voldoen. Afhankelijk van de keuze van de opdrachtgever zal het eisenpakket verder of minder ver uitgewerkt zijn. Er kan door de opdrachtgever ook gekozen worden voor een gedeeltelijke uitwerking van het ontwerp, bijvoorbeeld tot en met VO + of DO +.
De “+” wordt dan concreet ingevuld door project specifieke zaken welke (indien goed ingevuld) mede bijdragen in het behalen van de doelstellingen om te komen tot een geslaagd project.
Wanneer we naar het bovenstaande lijstje met soorten eisen kijken, valt op, dat veel eisen heel concreet en SMART* gemaakt kunnen worden, omdat er specifieke grenswaardes gesteld kunnen worden. Dit is ook verstandig, omdat er dan heel concrete waardes zijn waar gedurende het proces aan vastgehouden en daarmee beheerst kunnen worden. Echter, voor de esthetische eisen is dat een compleet ander verhaal.
Dit komt doordat het bij esthetische eisen namelijk in grote mate gaat om beleving, uitstraling, gevoel en andere subjectieve aspecten. Iedereen zal er een ander beeld bij hebben wanneer bijvoorbeeld vereist is, dat het project een ‘open uitstraling’ heeft. Of een ‘toepassing van natuurlijke materialen’.
Het doel van een geïntegreerd contact is (naast een goede risicoverdeling en een vroegtijdige zekerheid over de kosten) om de creativiteit en innovativiteit van de markt te gebruiken in het oplossen van de probleemstelling van het project. Daarbij wordt vooral gesteld, dat de afstemming tussen verschillende componenten en de bundeling van ontwerp- en uitvoeringskennis voor een meerwaarde moet zorgen. Deze creativiteit en daarbij benodigde oplossingsvrijheid wordt echter teniet gedaan op het moment, dat het ontwerp dwingend wordt voorgeschreven.
Er dient dus een modus te worden gezocht om enerzijds voldoende vrijheid te geven voor het integraal oplossen van de probleemstelling van het project en anderzijds dient duidelijk omkaderd te worden wat er esthetisch van het project wordt geëist. In de komende 4 blogs worden methodes omschreven en beoordeeld waarmee de esthetische kwaliteit van een project kan worden geborgd. Iedere methode heeft zijn eigen voor- en nadelen. Op basis van de analyse van deze vier methodes wordt in de zesde blog van deze serie een samenvatting en conclusie gegeven.
*: SMART staat voor: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden. Eisen, welke SMART geformuleerd zijn, kunnen eenduidig worden toegepaste en aangetoond.
Over 2 weken vervolgen wij deze Blog serie met de presentatie van:
