Best wel grappig eigenlijk…

Ik kreeg van INCOSE Nederland gisteren de nieuwsbrief van mei 2018. Daarin staat een verwijzing naar een Whitepaper ‘Zo maakt ProRail werk van SE‘, waarin vier deskundigen uiteenzetten hoe ProRail anno nu omgaat met Systems Engineering (SE) binnen haar projecten. In de Whitepaper is een foto opgenomen van de kenmerkende rode spoorbrug tussen Hattem en Zwolle, de Hanzeboog. Tevens is er een verwijzing naar het ‘Handboek Systems Engineering (SE) – Overzicht in processen, informatie en technieken‘ (April 2015) van ProRail met op de voorpagina een prominente foto van dezelfde brug. De associatie van de Hanzeboog met hedendaagse Systems Engineering is opmerkelijk en grappig te noemen.

 

Bouw aanbrug oost

Tijdens het ontwerp en de realisatie van de Hanzeboog (toen Brug over de IJssel genoemd) was SE in de Nederlandse bouw namelijk behoorlijk pionieren. Ik heb vanaf het moment dat de Bouwcombinatie Welling – Züblin opdracht kreeg in 2006 voor het ontwerpen en realiseren van de Hanzeboog de Systems Engineering voor de bouwcombinatie uitgevoerd als adviseur bij ABT bv. Later kwam daar de verificatie en validatie tijdens de uitvoering voor de staalbouwer, Max Bögl, nog bij. In die tijd waren er nog geen gestandaardiseerde Relatics-based toepassingen en waren processen veel eenvoudiger en nog niet geëvolueerd. Bovendien waren organisaties nog niet gewend om op basis van SE te werken en hielden de mensen vast de voor hen bekende aanpak. Er waren dus vele uitdagingen. Begin 2007 werd de eerste versie van de Leidraad Systems Engineering in de GWW-sector gepubliceerd. Dit gaf enige houvast en een meer gemeenschappelijk beeld.

 

Om voor de Hanzeboog 600 eisen, een objectenboom met 600 onderdelen en ruim 300 activiteiten te beteugelen in 32-bit MS Excel vroeg de nodige creativiteit. Er was veel afstemming over de wijze van aanpak en dit werd intensief gedeeld met de overige projectbetrokkenen. Een extra uitdaging was, dat er meerdere Duitse partijen bij het project betrokken waren, zowel voor de engineering als de realisatie. Deze partijen hadden helemaal geen SE-ervaring, maar zagen al wel in, dat het hun toekomst ook zou gaan beïnvloeden. Het mooie van deze situatie was, dat er echt nagedacht en gediscussieerd werd over de meerwaarde en efficiency van SE binnen een project. De Hanzeboog is daarmee voor veel mensen een goede basis geweest van SE-kennis en -kunde.

 

Boog

Ging dan alles goed? Nee, natuurlijk niet. Het SE-traject was erg (tijds)intensief, omdat ‘het wiel’ uitgevonden moest worden en mensen daarin meegenomen moesten worden.. Betrokkenen waren soms lastig te overtuigen van de meerwaarde van SE voor het project, waardoor de verwerking van resultaten bij een beperkt aantal personen kwam te liggen. Het gebruik van Excel was ondanks verregaande automatisering van de handeling foutgevoelig, waardoor er veel controle nodig was. Het aantal koppelingen tussen eisen en onderdelen was erg hoog, waardoor eisen aan veel onderdelen waren toebedeeld. Dit zorgde voor veel verificaties door de adviseurs. En zo zijn er nog veel meer zaken, we nu anders aan zouden pakken. En dat is ook goed. Zeker wanneer je pioniert!

 

ProRail laat in de Whitepaper en het Handboek duidelijk zien, dat er in het toepassen van SE in de GWW best veel veranderd is. Hoewel deze documenten meer over het systeemontwerp aan de voorkant gaan (functioneel specificeren) dan over het ontwerpen en realiseren van de uiteindelijk oplossing, wordt wel duidelijk dat processen veel beter afgestemd zijn en de nodige jaren evolutie hebben gehad. De toepassing van SE is veel meer geïntegreerd, de informatie overdracht is eenvoudiger en computertoepassingen zijn in staat om informatie beter te hanteren en uit te wisselen. Ook hier zal een verdere ontwikkeling in plaats vinden, maar de kwaliteit en het eindresultaat zullen altijd afhankelijk blijven van de mensen die er mee werken en de manier waarop het wordt ingezet.

 

Het is voor mij in ieder geval (op basis van de achtergrond van SE in het project) grappig om te zien, dat de Hanzeboog nog steeds tot de verbeelding spreekt en zelfs in het kader van SE meer dan 10 jaar na de start van het project nog opduikt.

Bekijk de referentie van de Hanzeboog hier

Voor meer informatie over het project of SE kunt u contact opnemen met Maarten van Uem.

 

NB. Wist u dat Synquis eigenlijk ontstaan is uit de ontwikkeling van een database toepassing voor SE als doorontwikkeling van de MS Excel-sheet van de Hanzeboog? Met de sterke opkomst van Relatics en daarop gebaseerde toepassingen hebben wij de ontwikkeling van de toepassing gestaakt, maar de kennis en kunde op het gebied van SE en overige adviesdiensten voor de aansturing van projecten is binnen Synquis natuurlijk gebleven.